Umiejętność poruszania się w złożonej rzeczywistości i uwzględnianiu wielu różnych i zmiennych czynników niewątpliwie ułatwia myślenie systemowe.

Petera Senge mówi, że myślenie systemowe jest „dyscypliną widzenia całości (…) Jest to sztuka widzenia wzajemnych relacji, a nie oddzielnych obiektów, charakteru zmian w czasie, a nie statycznych zdjęć migawkowych.”

Barbara Zych twierdzi, że „najprościej rzecz ujmując, myślenie systemowe to odkrywanie wzorów powiązań i zależności wśród pozornie niepowiązanych bytów (zdarzeń, procesów, rzeczy, istot). Często związane jest z takimi opisami jak myślenie holistyczne, głębokie czy procesowe.”

Pięknie to podsumowuje dr Marcin Żółtak:

Obecnie wiemy, że niezależnie od dyscypliny:

• świat i postrzegane w nim fenomeny możemy postrzegać jako relację i sieć wzajemnych wpływów
• wpływające na siebie obiekty świata tworzą dynamiczne wzorce interakcji
• wzorce interakcji wpływają na zachowania obiektów tworzących system kształtując ich strukturę
• nie ma przyczynowość liniowej (A powoduje B), a raczej cyrkularna (A powoduje B powoduje A powoduje B …)
• wiemy, że możemy obserwować wzorce dynamiczne systemów przewidując w pewnym zakresie ich zachowania
• wiemy, że nie ma najlepszej metody i różne działania mogą doprowadzić do użytecznej zmiany
• wiemy również, że zmiana jednego elementu systemu może spowodować duże zmiany w jego całościowym działaniu.

„Problemy będziemy mieli zawsze. Nie problem jest problemem, lecz to, jak ludzie sobie z nim radzą. To właśnie niszczy ludzi, a nie problem. Kiedy więc uczymy się inaczej sobie radzić, inaczej traktujemy problemy — i ich oblicze się zmienia”.

Virginia Satir

Terapia systemowa jest jak ponowne napisanie książki na swój temat albo wprowadzenie zmian do scenariusza filmu, w którym jesteśmy głównym bohaterem. Klient jako autor niedokończonej smutnej książki, scenariusza, udaje się po nowe doświadczenia i wyjaśnienia do gabinetu psychoterapeuty, w trakcie których zmienia dotychczasową opowieść o sobie. Stając wobec nowych pytań, oglądając sprawy z nieznanej dotąd perspektywy, próbuje wdrażać drobne i większe nowe zachowania — autor powoli dekonstruuje stary scenariusz. Buduje nową charakterystykę głównego bohatera — siebie — i przeznacza mu inny, bardziej pozytywny los, zachowując w wyniku terapii przeświadczenie, że jako autor opowieści o samym sobie ma nadal wpływ na ewentualne zmiany w scenariuszu.

Inspiracją dla tego sposobu myślenia o pomocy jest wiele obszarów życia i dziedzin nauki: od filozofii przez biologię, psychologię, socjologię, po nauki matematyczne i informatyczne. Terapia ta uwzględnia procesy i przemiany zachodzące w systemach społecznych, głównie tych najistotniejszych dla klienta, czyli systemach rodzinnych.

Kluczowe pojęcie — słowo system — oznacza rzecz złożoną z elementów stanowiących spójną całość, rządzącą się pewnymi wyjątkowymi regułami, oznacza nową jakość, a nie tylko prostą sumę własnych elementów składowych. Na przykład rodzina, jako system, składa się z jej bliższych i dalszych członków, powiązanych ze sobą i współoddziałujących na siebie według pewnych zasad, wartości i celów właściwych dla całego danego systemu.

Terapia systemowa, niekiedy utożsamiana z terapią rodzinną, ma zastosowanie nie tylko na tym gruncie. Jest z powodzeniem stosowana w terapii indywidualnej, terapii par czy grupowej, gdyż będąc propozycją nowego sposobu myślenia, wydaje się nie mieć ograniczeń zastosowania. Jej skuteczność jest również znana w takich obszarach oddziaływań psychoterapeutycznych jak terapia chorych psychicznie, chorych przewlekle, pacjentów z objawami psychosomatycznymi, z zaburzeniami jedzenia (bulimia, anoreksja), stanami lękowymi, uzależnieniem, osób w żałobie czy kryzysie życiowym.

TERAPEUTA SYSTEMOWY

Każdy system tworzy subiektywny obraz świata i samego siebie, jak również problemu, z którym klient przychodzi na terapię. Terapeuta systemowy stara się widzieć swojego klienta w sieci wzajemnych oddziaływań z osobami z rodziny i innego znaczącego otoczenia (np. pracy) i stara się pomagać klientowi w poszerzeniu jego spojrzenia na samego siebie w tych relacjach. Terapeuta systemowy, mając świadomość tego, że każdy postrzega świat i siebie w tylko sobie właściwy sposób, nie hołduje tzw. obiektywnej, niezależnie istniejącej „prawdzie”. Nawet teorie psychologiczne traktuje z należytą neutralnością, jako równoprawne wersje/hipotezy wyjaśniające problem. Terapeuta zachowuje postawę ciekawości i zarazem neutralności, przy pełnym szacunku wobec klienta stara się zachować dystans wobec opowieści o problemie, opowieści, którą klient przedstawia. Stawia wiele pomocnych pytań i zaprasza klienta do różnych zadań, starając się powołać do życia inne możliwe opowieści — alternatywne historie — o nim samym, jego życiu, problemie i rozwiązaniu. Dopytuje też o relacje między klientem a innymi osobami, przeformułowuje znaczenia, do których klient się przywiązał, używa metafor, wydobywa zasoby — mocne strony i umiejętności klienta, zachęca do eksperymentów. Poza słowem operuje też innymi metodami, np. językiem przestrzeni, przedstawiając przestrzennie (z zastosowaniem przedmiotów lub osób) relacje elementów systemu. Wszystko po to, by doprowadzić do zmiany, która będzie użyteczna dla klienta, zdejmie z niego cierpienie, doda mu poczucie wpływu na siebie i swoje życie.

Terapeuta ukazuje klientowi te obszary, których on sam, skupiony na problemie, nie spostrzega, w nich właśnie upatrując źródła rozwiązania. Proponuje klientowi nowe, alternatywne od dotychczasowych sposoby myślenia, zachowania, rozwiązania takie, które są bardziej użyteczne niż dotychczasowe. Początkowo terapeuta ustala możliwe do przyjęcia zlecenia — nad czym będą pracować, co ma się zmienić, co jest możliwe. Te rozmowy o zmianach i celu terapii są już same w sobie terapeutyczne, bo często po raz pierwszy klient staje przed pytaniami, których sam sobie dotąd nie zadawał.

Terapeuta systemowy dba o dobrą relację z klientem, jednak stara się nie przejmować jego sposobu widzenia i zachować pewien, niezbędny do wprowadzania zmian, dystans do problemu, ale nie do klienta jako człowieka. Systemowy terapeuta uważa, że nie ma rozwiązań dobrych dla każdego, uznaje, że to klient jest ekspertem od użyteczności rozwiązania, możliwości jego zastosowania, a zatem on sam, a nie terapeuta jest autorem rozwiązania problemu. Terapeuta natomiast jest ekspertem od umiejętnego prowadzenia rozmowy tak, by podążając za sposobem myślenia klienta, ukazać to, co różne, co nowe w stosunku do jego dotychczasowego sposobu myślenia.

Opisywanie terapii systemowej tu: za Ewą Stankiewicz z wywiadu zamieszczonego w e - booku "Psychoterapia po ludzku", wyd. przez Stowarzyszenie INTRO

„Pomóż mi zrobić to samemu”

„Pomóż mi”

Prośba o pomoc, którą każde dziecko zwraca ku dorosłemu znaczy tyle, co „potrzebuję cię, bo sam nie mogę się tego nauczyć, a jestem bardzo ciekawy jak się to robi”. Edukacja jest dialogiem.

„Zrobić to”

Jeśli zrobię - zrozumiem!

„Samemu”

Nauczyciel stoi u boku dziecka. Nadmierna pomoc jest przeszkodą w rozwoju.

Doktor Maria Montessori była jedną z pierwszych kobiet – lekarzy we Włoszech, a jednocześnie antropologiem, pedagogiem. Przez ponad 50 lat pracowała z dziećmi różnych ras, narodowości czy o różnym statusie materialnym. Poświęciła się misji odkrywania dziecka, jego potrzeb i możliwości.

Dzięki wieloletnim obserwacjom stworzyła podłoże pod nowe pojęcie procesu edukacji, wykreowała filozoficzne, psychologiczne i pedagogiczne zasady pracy z dziećmi. Swoje teorie opierała na silnym podłożu jej medycznego wykształcenia – była w pełni naukowcem i wiedziała, że hipotezy muszą być poparte dowodami. Dowodami na jej metodę są dzieci, z którymi Montessori pracowała jak również dzieci, które teraz uczęszczają do szkół i przedszkoli montessoriańskich na całym świecie, czy wychowywane są przez swoich rodziców w domach. Dzieci skoncentrowane na swoich zadaniach, dążące do samodzielności, budujące wiarę w siebie i z ufnością patrzące na świat. Dzieci odpowiedzialne, umiejące współczuć drugiemu, chętne do pomocy i wykazujące się dużą inicjatywą społeczną. Dzieci pełne cierpliwości i nie poddające się w swoich staraniach. Dzieci znające, czym jest szacunek i honor i umiejące to wyrazić wobec siebie i innych. Dzieci radosne!

„Edukacja nigdy więcej nie powinna być w głównej mierze przekazywaniem wiedzy, ale musi przyjąć nową formę, szukając uwolnienia dla ludzkich możliwości.”

Dr Maria Montessori

Każde dziecko jest inne

Istota Pedagogiki Marii Montessori sprowadza się do stwierdzenia, że każde dziecko jest inne i dla każdego dziecka istnieje indywidualny plan rozwojowy. Poprzez swoje umiejętności, kompetencje i możliwości dziecko podąża tym planem rozwojowym, co umożliwia mu skuteczniejszą i efektywniejszą naukę.

Inaczej niż w zwykłej szkole

Edukacja w rozumieniu tej metody nie jest czymś co robi nauczyciel, ale jest to naturalny proces, który rozwija się spontanicznie w dziecku. Wszystko dzieje się nie za pomocą słuchania słów tylko poprzez moc eksperymentów poprzez które dziecko działa na swoje otoczenie. Pedagogikę Montessori charakteryzuje poszanowanie dla wysiłku dziecka włożonego w pracę, naukę i zabawę. Brak tu oceniania, rywalizacji i pośpiechu. Bardzo ważnym założeniem pedagogiki Montessori jest również fakt, że dzieci gotowe są do odkrywania tematów często uważanych przez tradycyjny system nauczania za przekraczające poziom danego wieku. Praca w metodzie Montessori wykracza daleko poza zwykłe zapamiętywanie faktów i formułek, oraz poza zakres zwykłego programu szkolnego.

Pomoc w genialnych pomocach

Ważną częścią Pedagogiki Montessori jest zestaw unikalnych pomocy dydaktycznych zwany materiałem Montessori. Materiał ten jest kluczem do świata i inspiruje dzieci do jego odkrywania. Jego cechy to, prostota, precyzja i estetyka wykonania, stopniowanie trudności, dostosowanie do potrzeb rozwojowych dziecka, logiczna spójność ciągów tematycznych, konstrukcja umożliwiająca samodzielną kontrolę błędów. Materiały można podzielić na kilka kategorii: do praktycznych ćwiczeń dnia codziennego - związanych z samoobsługą i porządkiem wokół siebie, materiał sensoryczny rozwijający wszystkie zmysły i pobudzający aktywność umysłową, językowy rozwijający umiejętności czytania i pisania, matematyczny rozwijające zdolność liczenia i abstrakcyjnego myślenia oraz materiał kosmiczny związany z geografią, biologią, muzyką, historią, astronomią i innymi dziedzinami wiedzy.

Sprawdzona metoda w rozwijaniu kompetencji umysłowych i społecznych

Dziecko uczące się w systemie Montessori potrafi dobrze funkcjonować w roli ucznia. Wykazuje motywacje do uczenia się, zainteresowanie nauką i chęć poznawania świata, umiejętność logicznego myślenia, koncentracji, pracy przez dłuższy czas, uważnego słuchania, umiejętność radzenia sobie z trudnościami i szukania odpowiedzi. W kompetencjach społecznych wykazuje umiejętność współpracy w grupie, tolerancję i szacunek do innych oraz samodzielność. Umie cieszyć się z własnych osiągnięć, nie obawia się wykazywać inicjatywę oraz wyrażać własne uczucia.

MATEMATYKA MONTESSORI W WYSPIE ZMIAN

Najważniejsza matematyka.

Matematyka jest królową nauk i stanowi podstawę budowania wielkich cywilizacji. Rozumienie matematyki jest jedną z najważniejszych umiejętności a jej stosowanie kluczową kompetencją prowadzącą do rozwoju w innych dziedzinach. Dobrze rozwinięty zmysł matematyczny to również umiejętność logicznego myślenia i poszukiwania informacji oraz poprawa szybkości myślenia.

Materiały Montessori – nieoceniona pomoc.

Poprzez doskonale zbudowane pomoce Montessori dzieci poznają cyfry, liczby parzyste i nieparzyste, zbiory, system dziesiętny, dodawanie i odejmowanie, mnożenie i dzielenie, działania na dużych liczbach, podstawy geometrii, miary i wagi. Bawiąc się z matematyką, pracując z pomocami Montessori i utrwalając materiał poprzez własne doświadczenia dzieci budują strukturę do zrozumienia pojęć abstrakcyjnych wprowadzanych w szkole dzięki czemu łatwiej im przyswoić i zrozumieć materiał szkolny. Daje im to poczucie pewności siebie w szkole a w domu skraca czas nauki i odrabiania zadań domowych.

CZYTANIE MONTESSORI W WYSPIE ZMIAN

Czytanie – kluczowa kompetencja

Czytanie to forma komunikowanie się ludzi. Dziś czytanie należy do podstawowych i najważniejszych umiejętności każdego człowieka. Umiejętność czytania to rozwój w innych dziedzinach. Warto wykorzystać niesamowity potencjał dziecka i zacząć uczyć czytania od najmłodszych lat. Im większy kontakt dziecka ze słowem pisanym tym szybciej następuje przyswojenie nowych umiejętności. Im wcześniej dziecko zacznie czytać tym łatwiejsza będzie dla niego nauka w szkole. Dzieci czytając rozwijają słuch, wzrok i mowę. Czytanie ćwiczy ich pamięć, pobudza wyobraźnie i kreatywność, stymuluje myślenie.

Nauka czytania i pisania według koncepcji Montessori

Edukacja językowa według pedagogiki Montessori odgrywa bardzo ważna rolę w rozwoju dziecka. Jest odpowiedzą na potrzeby rozwojowe dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym a poprzez spójny, przemyślany i szeroki wachlarz pomocy pozwala zindywidyualizować tempo i rodzaj pracy do możliwości dziecka. Oprócz nauki czytania, Montessori opracowała także pomoce do nauki pisania, które poprzez działanie polisensoryczne, nie tylko wzbogacają umiejętności językowe ale również rozwijają zmysł wzroku i dotyku. Ponadto istnieją również pomoce ułatwiające zrozumienie gramatyki i zasad ortografii.

Dobra metoda

Praca metodą Montessori oprócz oczywiście sprawnej nauki czytania,rozwija i doskonali małą i dużą motorykę, lateralizację, orientację przestrzenną, koordynację ruchów ręki i oka oraz analizy wzrokowo – słuchowej. Dziecko rozwija słownictwo, poznaje litery, uczy się i zapamiętuje kształty liter. Lepiej rozumie gramatykę, i zasady ortograficzne. Ćwiczy pamięć, umiejętność kojarzenia i samodzielnego myślenia. Kiedy dziecko sprawnie czyta, nauka w szkole przychodzi mu łatwiej i jest bardziej odprężone.

MONTESSORI DLA MALUCHÓW W WYSPIE ZMIAN

Pracować jak pszczółki. Dzieci to uwielbiają.

Maria Montessori mówiła, że dziecko podczas zabawy ma bardzo podobne potrzeby jak osoba dorosła w pracy. Nam dorosłym zależy na intersującej i ważnej pracy, która daje nam poczucie spełnienia. Potrzebujemy odpowiedniego miejsca pracy i narzędzi, co wspiera naszą koncentrację i wydajność. Szukamy w pracy poszanowania oraz potwierdzenia, że dobrze ją wykonujemy. Tak samo małe dzieci, kiedy się bawią pragną czynności, które mają cel i które same mogą wybierać. Chcą wiedzieć jak tą czynność wykonać, lubią mieć do tego swoją przestrzeń i chcą aby efekt ich pracy był podziwiany. Dzieci lubią być samodzielne, lubią dbać o siebie i swoje otoczenie, lubią wykonywać „dorosłe” czynności. To odkrycie pozwoliło Marii Montessori zaprojektować zestaw czynności, które pomagają dzieciom w samodzielnym rozwoju.

Robię zwykłe rzeczy a tyle się uczę.

Każda najdrobniejsza czynność jest dla dziecka w danym momencie najważniejsza na świecie. Służy wspieraniu w nauce samodzielności i niezależności. Bardzo często wyręczamy dzieci w czynnościach, które dzieci uwielbiają robić same. Przecież maluchy przepadają za samodzielnym składaniem swoichubrań, samodzielnym ubieraniu się, zapinaniem guzików, wiązaniem sznurowadeł, nakrywaniem do stołu, przygotowywaniem sobie prostych posiłków, sprzątaniem, zmywaniem czy podlewaniem kwiatów. Montessori w niczym dziecka nie wyręcza co bardzo szybko powoduje, że nasz maluch staje się zaradny i samodzielny.

Mamy pomysły na wszystkie zmysły.

Montessori opracowała pomoce dla wszystkich zmysłów. Pobudzają one wzrok, słuch, dotyk, smak i węch. Rozwijają podstawowe funkcje umysłu. Poprzez pracę z tak rozbudowany działem pomocy dzieci potrafią rozróżniać kolory, kształty, faktury, ciężar, smaki, zapachy, temperaturę, dźwięk. Rozpoznają, tworzą pary, grupy, szeregują. Jest to podstawa do kolejnych operacji umysłowych pomagających w nauce języka i matematyki.

Podczas terapii Montessori dziecko pracuje z materiałem rozwojowym, który uwzględnia stopień trudności, izoluje trudności, pobudza ciekawość i zainteresowanie, wyzwala zróżnicowane formy aktywności (z zakresu praktycznego dnia, sensoryki, mowy, matematyki, wychowania kosmicznego, wychowania artystycznego) umożliwia samodzielna kontrolę błędu, poszukiwanie i odkrywanie zasad i różnych rozwiązań.

W trakcie terapii Montessori dziecko ma możliwość doświadczenia "zmaterializowanego, bardzo czytelnego" sukcesu. Czasami jest to pierwszy sukces, pierwsze własne osiągnięcie bez niczyjej pomocy i pierwsza ogromna satysfakcja z dobrze samodzielnie wykonanej pracy.

Metoda stworzona przez Marię Montessori pierwotnie była wykorzystywana do terapii dzieci z niepełnosprawnościami. Terapie ta zaczęła przynosić bardzo dobre rezultaty, a dzieci zaczęły się uczyć i rozwijać w niesamowitym tempie. W rozluźnieniu, w wierze w swe możliwości, w radości poznawania. W związku z tym, Montessori postanowiła swoje metody i pomoce wykorzystywać ze wszystkimi dziećmi. Okazało się, że przynosi to spektakularne efekty w rozwoju i edukacji dzieci z pierwszych przedszkoli montessoriańskich.

Montessori wielokrotnie podkreślała, że podstawą oddziaływań terapeutycznych w pracy z dziećmi muszą być specyficzne metody pedagogiczne oraz takie warunki i formy pracy, które wyzwolą indywidualność dziecka, a edukacja powinna się zajmować rozwojem tej indywidualności i szanowaniem potrzeb wyjątkowych w danym momencie dla każdego dziecka.

Dlatego też indywidualizowanie pracy oraz uczenie przez działanie może spełniać rolę terapeutyczną. Im młodsze dziecko tym skuteczniejszą ponieważ młodsze dzieci posiadają pamięć mięśni, dzięki , której proces uczenia zostaje wzmocniony.

Praca metodą Montessori z pomocami montessoriańskimi pełni rolę terapeutyczną w następujących obszarach:

• rozwój dziecka w jego indywidualnym tempie zgodnie z jego potrzebami i możliwościami,
• rozwój samodzielności i wiary we własne siły,
• uczenie wchodzenia w kontakt z drugim człowiekiem, trwania w kontakcie, ale także stopniowe wychodzenia z kontaktu,
• nauka koncentracji i skupiania uwagi,
• stosowanie ćwiczeń koordynujących ruchy i ułatwiających skupienie,
• usprawnianie koordynacji wzrokowo - ruchowej,
• usprawnianie koordynacji przestrzennej,
• kształcenie percepcji, skupianie uwagi,
• praca na poziomie wielozmysłowym (pobudzanie i rozwijanie wszystkich zmysłów),
• rozwój małej i dużej motoryki,
• wzmacnianie procesu poznawczego poprzez ruch,
• możliwość powtarzania danej czynności dowolną ilość razy i w dowolnym czasie, co ułatwia proces kształcenia i przyswajania wiedzy,
• dokładne instrukcje do wykonywanego zadania, co powoduje wyeliminowanie błędów w uczeniu się i większą satysfakcję dziecka,
• wzbudzanie ciekawości do poznawania otaczającego świata,
• głęboki szacunek terapeuty do wysiłku dziecka włożonego w pracę i naukę,
• brak oceniania i rywalizacji, uniezależnienie od nagrody,
• nauka wchodzenia w kontakt z terapeutą oraz osobami w grupie oraz potem stopniowe wychodzenie z tego kontaktu,
• kształcenie umiejętności współpracy w grupie oraz komunikacji z innymi dziećmi,
• umiejętność pracy samodzielnej, jak i w grupie,
• stosowanie ćwiczeń ułatwiających koncentrację i pracę w ciszy pomagające niwelować nadpobudliwość psychomotoryczną,
• nauka podejmowania decyzji i własnego wyboru w swobodnej atmosferze,
• wywoływanie spontanicznej ale pożądanej aktywności dziecka,
• jasne określenie celów zadania, łatwych do osiągnięcia, przez dziecko co w momencie osiągnięcia tego celu przynosi dziecku „zmaterializowany, bardzo czytelny sukces”,
• praca z materiałem rozwojowym uwzględniającym stopień trudności, pobudzającym ciekawość, wywołującym różne formy aktywności takie jak rozwijanie sensoryki, mowy, pojęć matematycznych, czytania, zainteresowanie przyrodą i zjawiskami przyrodniczymi, rozwijanie potencjału artystycznego,
• pomoc w nauce matematyki, i zrozumieniu pojęć matematycznych na konkretnych działaniach, dopiero później wprowadzanie pojęć abstrakcyjnych.

Transakcje

Analiza transakcyjna to koncepcja psychologiczna interakcji międzyludzkich nazywanych transakcjami. Ludzie komunikują się ze sobą z trzech poziomów zwanych stanami ego; jest to stan Rodzica, Dorosłego i Dziecka. Komunikacja ta może przebiegać bezproblemowo (transakcje komplementarne), z problemami włącznie z zerwaniem kontaktu (transakcje krzyżowe) oraz mieć na celu osiągniecie innego niż oficjalnie wyrażamy efektu (transakcja kątowa i podwójna).

Stany ego (ja)

Każdy z tych stanów wyrażany jest w charakterystyczny sposób i inny od pozostałych dwóch. Zwykle stan ego Rodzica to my sami kopiujący zachowania i słowa naszych własnych rodziców w automatyczny, nieświadomy sposób lub świadomie z przeświadczeniem, że tak właśnie powinno się zachowywać. Stan ego Dorosłego wyraża nasze racjonalne podejście do życia w otaczającym nas świecie; to rzeczowa ocena i reakcja na to co dzieje się tu i teraz. Dziecko to my z czasów, gdy sami byliśmy dziećmi i nasze "dziecinne" zachowania, które ciągle wracają w wydaniu z przed lat.

Gry

Transakcje prowadzone z wymienionych poziomów ego przebiegają czesto w ten sam powtarzalny sposób, który ma na celu zorganizowanie nam czasu codziennego spędzanego w towarzystwie innych ludzi oraz osiąganie określonej korzyści psychologicznej płynącej z tych kontaktów. Gracze często nie wiedzą, że grają. Gracze, którymi jeseśmy w mniejszym lub większym stopniu my sami, często odtwarzają z pamięci gry wpojone im w pracesie wychowania. Gry zatem nazwane mogą zostać psychologiczną dziedziczoną spuścizną rodzinną, która przechodzi z pokolenia na pokolenie jak rysy twarzy czy kształt paznokci. Można grać w gry banalne, których szkodliwość społeczna jest minimalna i społecznie akceptowalna (np. porównywanie stopnia upicia sie przez uczestników kilku kolejnych imprez "żebyś ty wiedział jak się strasznie upiłem tym winem które Marek mieszał ze Spritem na ostatniej imprezie."..). Można tez grać w gry "grubszego kalibru", które nazywane są grami drugiego (np. zastraszanie drugiego człowieka bez agresji fizycznej) i trzeciego stopnia (np. morderstwo w afekcie).

Skrypty

Gry składają sie na wieksze konstrukcje nazwane skryptami życiowymi. Skrypty to różne scenariusze życia ludzkiego, wg. których większość ludzi postanawia żyć już w dzieciństwie. Możliwe jest bezskryptowe życie autonomiczne; zdarza się ono niestety bardzo rzadko, bo żyjemy otoczeniu ludzi, którzy wpływają na nas w znaczący sposób szczególnie we wczesnym dzieciństwie. W zależności od skryptu jaki obraliśmy w życiu, możemy zostać określeni jako zwycięzcy (winners), prawie zwycięzcy (non-winners or at-leasters) lub jako przegrani (losers). Powszechnie znane jest tez inne, bajkowe nazewnictwo dotyczące nas jako bohaterów skryptów; możemy być książętami, księżniczkami lub żabami. Często nasza ulubiona bajka z dzieciństwa daje nam pierwszą wskazówkę dotyczącą typu naszego własnego skryptu.

Autonomia

Badanie stanów ego, transakcji, gier i skryptów ma na celu polepszenie standardu życia człowieka, który nie jest, z mniej lub bardziej sprecyzowanych powodów, zadowolony z życia jakie prowadzi. Zrozumienie własnej sytuacji w jakiej dany człowiek się znajduje, uzmysłowienie sobie zależności i mechanizmów, które są stałą częścią składową jego zachowania, pozwala na stopniowe wyzwolenie się z nich w trakcie terapii. Najskuteczniejsza okazuje się być terapia grupowa prowadzona metodą analizy transakcyjnej.

Proces terapeutyczny oparty na nurcie integracyjnym pozwoli na zidentyfikowanie tych schematów funkcjonowania, które w negatywny sposób determinują Twoje zachowanie i emocje, zwracając szczególną uwagę na zdarzenia związane z poczuciem skrzywdzenia, osamotnienia czy odrzucenia. Przy wsparciu terapeuty, będziesz wzmacniać własne pozytywne przekonania na temat siebie, doświadczać nowych sposobów funkcjonowania w sytuacjach codziennego życia, tak by stało się ono bardziej satysfakcjonujące. Zminimalizujesz negatywny wpływ trudnych, często traumatycznych doświadczeń na swoje życie i relacje z innymi osobami.

Praca terapeutyczna to również poznawanie i rekonstruowanie własnej „cichej opowieści wewnętrznej”, którą większość ludzi snuje, (Ty z pewnością też), a która często wzbudza bolesne uczucia i przekonania na swój temat. Pogłębisz kontakt z własnymi emocjami, przez co będziesz lepiej rozumiał siebie i swoje potrzeby. Pomoże w tym relacja z terapeutą, której podstawą jest empatyczne rozumienie i szacunek do Twojej osoby. Dobra relacja z terapeutą jest szczególnym warunkiem doświadczenia, które może korygować niewłaściwe i trudne relacje z ważnymi dla pacjenta osobami.

Psychoterapia integracyjna polega na połączeniu istniejących podejść/nurtów. Terapeuta, który działa na zasadach psychoterapii integracyjnej sam dobiera nurt adekwatnie do problemów i podłoża kłopotów swojego pacjenta.

Terapia w nurcie integracyjnym polega na identyfikacji kwestii, które negatywnie wpływają na emocje i uczucia pacjenta. Dzięki pracy z terapeutą pacjent wzmacnia swoją pewność siebie, uczy się nowych zachowań i reakcji na pojawiające się problemy i trudności.

Dodatkowo terapia pomaga zmienić myślenie na swój temat, modyfikuje wewnętrzny głos osoby chorej oraz uczy jak pracować nad sobą. Podstawą w owocnej terapii jest dobry kontakt z terapeutą, wzajemny szacunek i zaufanie.

Arteterapia stosowana jest nie tylko jako terapia, której zadaniem jest terapia lecznicza (wspomagająca proces leczenia), często jest stosowana także jako metoda rozwoju osobistego.[6] Stosowana jest między innymi w pomocy dzieciom, osobom dorastającym, dorosłym i osobom w okresie późnej dorosłości, grupom społecznym i rodzinom, w leczeniu: lęków, depresji, innych zaburzeń afektywnych, nerwic, uzależnień, problemów w relacjach rodzinnych, w przypadkach nadużycia seksualnego iprzemocy domowej, w trudnościach społecznych i emocjonalnych związanych z niepełnosprawnością i chorobą, w traumach i przeżyciach straty, przy problemach fizycznych, poznawczych i neurologicznych, oraz trudnościach psychospołecznych związanych z chorobami somatycznymi (np. chorobami nowotworowymi). Coraz częściej wykorzystywana jest również w profilaktyce społecznej, w tym w pracy z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym.

Arteterapia lub też artterapia (arte z łac. ars sztuka i terapia) - leczenie przez sztukę. Termin „arteterapia” składa się z dwóch części (bardziej widoczne jest to w języku angielskim: „art therapy”), co sugeruje, że jest to działanie bazujące na dwóch równoważnych elementach: sztuce (twórczości) i terapii. Uważa się, że osobą, która po raz pierwszy użyła terminu ‘arteterapia’ w celu określenia działania polegającego na zastosowaniu twórczości w terapii był pracujący w Wielkiej Brytanii artysta Adrian Hill. W podobnym czasie, Margaret Naumburg - psycholog o orientacji psychoanalitycznej, stosowała termin arteterapia do opisu swojej pracy z pacjentami w Stanach Zjednoczonych.

Zgodnie z definicją Brytyjskiego Stowarzyszenia Arteterapeutów (The British Association of Art Therapists (BAAT) arteterapia jest formą psychoterapii (art psychotherapy), która traktuje media artystyczne jako podstawowy sposób komunikacji. We wspierającym środowisku, któremu sprzyja relacja terapeutyczna, uczestnik arteterapii może tworzyć obrazy i obiekty, w celu ich eksploracji oraz dzielenia się znaczeniami, które mogą być z nich odczytane. Dzięki temu, osoba może lepiej zrozumieć siebie oraz naturę swoich problemów i trudności. To z kolei może prowadzić do pozytywnej trwałej zmiany w jego postrzeganiu siebie, w aktualnych relacjach oraz ogólnie rozumianej jakości życia.

Uczestnicy sesjii arteterapii nie muszą posiadać zdolności artystycznych ani wcześniejszych doświadczeń. Terapeuta nie koncentruje się bowiem w pierwszym rzędzie ani na wartościach estetycznych wytworzonych obiektów ani na ich aspekcie diagnostycznym. Kontekst psychoterapeutyczny, z właściwymi mu czynnikami leczącymi, stanowi podstawową różnicę pomiędzy arteterapią a zajęciami plastycznymi czy terapią zajęciową. Głównym celem arteterapii jest umożliwienie klientowi dokonania zmiany, wzrostu, rozwoju osobistego poprzez stosowanie materiałów artystycznych w bezpiecznych i sprzyjających temu warunkach. Kluczową rolę w arteterapii odgrywa relacja terapeutyczna, która różni się od relacji w tradycyjnych formach psychoterapii, ponieważ zachodzi między pacjentem, osobą uczestniczącą (klientem/ pacjentem) i dziełem. Ta forma terapii może być szczególnie użyteczna dla osób, które mają trudności z wyrażeniem swoich myśli i uczuć drogą werbalną.

Formularz zapisowy